1. Bãi bỏ khái niệm “Nhà ở riêng lẻ” trong Luật xây dựng 2014

Tại Luật xây dựng 2014, “nhà ở riêng lẻ là công trình được xây dựng trong khuôn viên đất ở thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình, cá nhân theo quy định của pháp luật”.
Tại Luật nhà ở 2014, “nhà ở riêng lẻ là nhà ở được xây dựng trên thửa đất ở riêng biệt thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề và nhà ở độc lập”.
Như vậy, khái niệm nhà ở riêng lẻ giữa Luật xây dựng năm 2014 và Luật nhà ở năm 2014 không có sự thống nhất với nhau. Do đó, Luật xây dựng 2020 đã bãi bỏ quy định này và khái niệm này được hiểu theo quy định của Luật nhà ở 2014.

2. Bổ sung công trình được miễn giấy phép xây dựng

Bổ sung thêm một số công trình được miễn giấy phép xây dựng so với trước đây như:

• Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo.
• Công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ.

3. Sửa đổi quy định về thẩm quyền phê duyệt và cấp phép xây dựng

Về thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch xây dựng: Thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch phân khu chức năng thuộc về UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện chỉ còn thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng và quy hoạch nông thôn.
Về thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng: UBND cấp tỉnh cấp giấy phép xây dựng đối với công trình xây dựng đặc biệt; UBND cấp huyện cấp giấy phép xây dựng đối với công trình cấp III, cấp IV và nhà ở riêng lẻ trên địa bàn do mình quản lý.
Như vậy, UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện là cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng với tất cả các công trình xây dựng thuộc đối tượng quy định phải cấp phép xây dựng tại địa phương, đều này giúp tăng cường phân cấp quản lý cho chính quyền địa phương, nâng cao hiệu quả quản lý trong công tác quản lý trật tự xây dựng.

4. Thời gian cấp phép được rút ngắn 10 ngày

Theo điểm b khoản 36 Điều 1 Luật xây dựng sửa đổi 2020, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng phải xem xét hồ sơ để cấp giấy phép trong thời gian 20 ngày, bao gồm cả giấy phép xây dựng có thời hạn, giấy phép xây dựng điều chỉnh, giấy phép di dời (rút ngắn 10 ngày so với quy định tại Luật xây dựng 2014).
Lưu ý: Thời gian cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ vẫn giữ nguyên là 15 ngày.

5. Bổ sung thêm các loại giấy phép xây dựng

Luật xây dựng 2020 kế thừa Luật xây dựng 2014, tuy nhiên bổ sung thêm giấy phép xây dựng có thời hạn, cụ thể Giấy phép xây dựng gồm:

• Giấy phép xây dựng mới.
• Giấy phép sửa chữa, cải tạo.
• Giấy phép di dời công trình.
• Giấy phép xây dựng có thời hạn.

6. Một số dự án phải đánh giá tác động môi trường

Khoản 11 Điều 1 Luật xây dựng sửa đổi 2020 đã bổ sung quy định đánh giá sơ bộ tác động môi trường khi lập dự án đầu tư xây dựng. Những loại dự án phải đánh giá tác động môi trường gồm:

• Dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A sử dụng vốn đầu tư công.
• Dự án PPP theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
• Dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng chính phủ theo quy định của Luật đầu tư.

7. Cơ quan chuyên môn về xây dựng

So với Luật xây dựng 2014 thì Luật xây dựng 2020 không nêu cụ thể tên cơ quan quản lý cho phù hợp với việc sắp xếp bộ máy của cấp tỉnh, cấp huyện. Đồng thời bổ sung Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế là cơ quan chuyên môn về xây dựng.

8. Bỏ quy định về đủ vốn khi khởi công xây dựng

Luật xây dựng sửa đổi năm 2020 đã sửa đổi quy định về đủ vốn khi khởi công xây dựng, theo đó, khi khởi công xây dựng công trình, chủ đầu tư không phải đáp ứng điều kiện về đủ vốn theo tiến độ xây dựng công trình. Nhưng quy định mới bắt buộc chủ đầu tư phải gửi thông báo về ngày khởi công xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương trước thời điểm khởi công xây dựng ít nhất là 03 ngày làm việc.

9. Sửa đổi, bổ sung quy định về phá dỡ công trình xây dựng

Bổ sung trường hợp được phá dỡ công trình:
Trường hợp công trình phải phá dỡ khẩn cấp nhằm kịp thời phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, các nhiệm vụ cấp bách để đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Quy định cụ thể về trình tự phá dỡ công trình:
Phá dỡ công trình chỉ được thực hiện theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (nếu có). Phá dỡ công trình phải được thực hiện theo phương án, giải pháp phá dỡ được duyệt, bảo đảm an toàn và bảo vệ môi trường.

• Trường hợp công trình thuộc diện phải có quyết định phá dỡ, cưỡng chế phá dỡ thì phải có quyết định phá dỡ hoặc quyết định cưỡng chế phá dỡ công trình xây dựng.
• Thẩm tra, phê duyệt thiết kế phương án, giải pháp phá dỡ công trình xây dựng đối với công trình xây dựng ảnh hưởng lớn đến an toàn, lợi ích cộng đồng.
• Tổ chức thi công phá dỡ công trình xây dựng. Tổ chức giám sát, nghiệm thu công tác phá dỡ công trình xây dựng.

Trên đây là 9 điểm mới trong Luật xây dựng 2020 sửa đổi có hiệu lực từ ngày 01/01/2021 mà GNha tổng hợp được. Trên thực tế thực hiện xin phép xây dựng tùy từng trường hợp mà có những vướng mắc, khó khăn khác nhau. Để được tư vấn và hướng dẫn thực hiện xin giấy phép xây dựng hoàn tất, mời bạn liên hệ MRA để được hỗ trợ.